Drukarka fake newsów w Żmigrodzie

Artystyczno-naukowy projekt  Alicji Patanowskiej i Marcina Sawińskiego pt. „Fake News. Archiwum” to trzecia instalacja w ramach międzynarodowej inicjatywy „ARTIFAKE” zwracającej uwagę m.in. na rosnący problem medialnej dezinformacji.  Wstęp wolny. 

Między 15 października a 15 listopada na wrocławskiej Wyspie Słodowej w budynku Concordia Design pojawiła się instalacja drukująca w czasie rzeczywistym fałszywe treści. Ruchoma rzeźba to w istocie pozbawiona obudowy drukarka przemysłowa o wysokości ok. 1 metra.  Za pomocą specjalnego systemu komputer przeszukuje internet, przeformatowując fake newsy do drukowanego szablonu. Teraz, w ramach kontynuacji ekspozycji do 15 grudnia – w dolnośląskim Żmigrodzie – każdy ma okazję sprawdzić, czy przypadkiem nie czytał niedawno nieprawdziwej informacji, która została zdemaskowana przez zaprogramowanego weryfikatora faktów. 

„Fake News. Archiwum” stworzone przez Alicję Patanowską (odpowiedzialną za projekt) i Marcina Sawińskiego (zajmującego się technologią) ma również wymiar edukacyjny: instalacji towarzyszy instrukcja – zasady pomagające rozpoznać propagandowy wydźwięk sieciowych materiałów. – Łącząc oddziałujący na wyobraźnię język sztuki z warsztatem naukowym i technologicznym, praca stara się wskazać możliwy punkt startu do odbudowy wzajemnego zaufania społecznego i świadomości na temat mechanizmów medialnej nieprawdy – mówi kurator projektu Michał Bieniek z fundacji Art Transparent. – Ukazanie wnętrza drukarki jest jak najbardziej celowe – nieuchwytna sieć urealnia się tu w „żywych” reakcjach maszyny, a cyfrowa ulotność przekłada się na materialność zapisu na papierze – dodaje. 

Sztuka przeciwko propagandzie

Międzynarodowy projekt „ARTIFAKE – sztuka przeciwko propagandzie” organizowany jest przez Internews z Ukrainy, w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Reporterów Audiowizualnych z Armenii i wrocławską fundacją Art Transparent działającą na rzecz sztuki współczesnej. Misją inicjatywy jest promowanie krytycznej postawy względem manipulacji, która dzięki nowym technologiom jest szczególnie niebezpieczna w krajach objętych konfliktem zbrojnym. Polscy artyści i artystki mierzą się z okolicznościami post-prawdy, prezentując instalacje w przestrzeni miejskiej, by zwrócić uwagę na zjawisko fałszywych informacji w szerszym społecznie kontekście. 

W ramach projektu „ARTIFAKE” na Wyspie Tamka – w stolicy Dolnego Śląska – powstała instalacja dźwiękowa Pawła Kulczyńskiego wysyłająca kontrowersyjne komunikaty z głośników tubowych imitujących system informacji publicznej. Liliana Zeic przeprowadziła działania performatywne przed Halą Stulecia. Iglica symbolicznie zamieniła się w przystrojony w kolorowe wstęgi słup majowy, a codzienne artystyczne rytuały odbywały się w intencji osób poszkodowanych w wyniku rozpowszechniania na ich temat fałszywych informacji. 

Szczegóły dotyczące projektu ARTIFAKE znajdują się tutaj oraz na www.artifake.org.

Projekt ARTIFAKE realizowany jest przez Internews-Ukraina w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Reporterów Audiowizualnych (Armenia) i Fundacją Art Transparent (Polska) przy wsparciu finansowym Programu Kreatywna Europa, International Renaissance Foundation, Konrad-Adenauer-Stiftung, Ukrainian Cultural Foundation, Ambasady Królestwa Niderlandów oraz Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu RP.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.