ARTIFAKE (Art Invades Fakes) to transregionalny projekt realizowany w Polsce, Ukrainie i Armenii, którego celem jest promowanie świadomego odbioru przekazów medialnych i krytycznego podejścia do dezinformacji i fake newsów badając propagandę poprzez sztukę w przestrzeni publicznej.
Post-prawda, fake news, dezinformacja i manipulacja medialna to tylko niektóre z określeń używanych do opisania tego, co w gruncie rzeczy jest propagandą – wprowadzającymi w błąd informacjami wykorzystywanymi do celów politycznych i kształtowania określonego światopoglądu. Dzięki cyfrowym technologiom propaganda i dezinformacja nabrały globalnego charakteru, lecz ich wpływ jest najbardziej zgubny we wrażliwych kontekstach i regionach – krajach objętych konfliktem lub z niego wychodzących.
Ukraina i Armenia, jako państwa w momencie przejściowym, zmierzają podobną drogą oraz poddane są bezpośredniemu ostrzałowi rosyjskiej propagandy skierowanej w postsowiecką mentalność i wspólną, rosyjskojęzyczną przestrzeń medialną. Polska dzieli z nimi historię tzw. bloku wschodniego i obawy związane nie tylko z ekspansją rosyjskich wpływów w regionie, ale także z nasilaniem autorytarnych tendencji. Bazując na tak nakreślonych wspólnych kontekstach, zwracamy się ku funkcjonującej w przestrzeni publicznej sztuce współczesnej jako istotnemu polu namysłu nad mechanizmami i zjawiskiem propagandy.
Prace ukazują zjawisko fałszywych informacji w szerszym społecznym i historycznym kontekście. Szczególnie istotna jest ich dostępność – wszystkie realizacje zostały zaplanowane w charakterystycznych punktach na mapie Wrocławia, eksponując sztukę współczesną i jej przekazy poza murami galerii.
15.08-15.10.2021
ART INVADES PROPAGANDA – realizacje artystyczne w Polsce:
12 października w galerii Mieszkanie Gepperta odbyło się spotkanie z udziałem artystów i kuratorów. W ramach wydarzeń towarzyszących odbędzie się także gra edukacyjna oraz warsztaty.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Projekt ARTIFAKE realizowany jest przez Internews-Ukraina w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Reporterów Audiowizualnych (Armenia) i Fundacją Art Transparent (Polska) przy wsparciu finansowym Programu Kreatywna Europa, International Renaissance Foundation, Konrad-Adenauer-Stiftung, Ukrainian Cultural Foundation, Ambasady Królestwa Niderlandów oraz Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu RP.
Co poczulibyśmy słysząc absurdalną i celowo nieprawdziwą wiadomość rozpowszechnianą poprzez miejski system informacji dźwiękowej? Dyskomfort? Niepokój? A może poczucie satysfakcji, że niełatwo tobą manipulować? Instalacja ma na celu podważenie zaufania, którym ślepo obdarzamy wiadomości, które słyszymy, widzimy i czytamy.
Przemiana Iglicy w osobliwe drzewko majowe staje się trzonem cyklu rytuałów poświęconych kobietom i osobom niebinarnym, które były lub są dotknięte przez fake news, celową dezinformację i propagandę. Iglica pełniąc rolę axis mundi – czyli osi świata łączącej płaszczyznę ziemską i niebiańską – w projekcie Zeic jest centralnym punktem rytuałów prowadzonych z różnych miejsc Europy w intencji konkretnych osób.
Ruchoma rzeźba kolektywu artystyczno-naukowego to w istocie pozbawiona obudowy drukarka przemysłowa o wysokości ok. 1 metra. Mechanizm drukuje na oczach widza zweryfikowane fake newsy, na bieżąco wyszukiwane w sieci przez specjalnie zaprogramowany komputer.
Celem warsztatów edukacyjnych jest poszerzanie wiedzy na temat wszechobecnej dezinformacji i propagandy wśród różnych grup społecznych i wiekowych. Zajęcia prowadzą:
Maria Marszałek – absolwentka historii sztuki i psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Laureatka stypendium „European Museum of the Year Award”, nauczyciel akademicki, współautorka wystawy „Pan Tadeusz Różewicz” i wielu działań edukacyjnych. Wciąż pracuje nad rozprawą doktorską o ekfrazach.
Adriana Myśliwiec – absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Architektury Wnętrz oraz Fotografii i Multimediów na ASP we Wrocławiu. Zawodowo związana z Muzeum Pana Tadeusza, gdzie pracuje jako projektantka. Autorka aranżacji przestrzeni wystaw, scenografii a także licznych projektów graficznych. Tematyka jej prac artystycznych dotyczy tworzenia wizualnych narracji oraz zagadnień związanych z przedmiotem, jako nośnikiem pamięci.
UWAGA SZUM!
12.11.2021 | galeria Mieszkanie Gepperta, Wrocław
W pierwszej części spotkania uczestnicy i uczestniczki warsztatów pt. Uwaga Szum! z Wrocławskiego Klubu Seniora Pracownika Socjalnego rozmawiali o kulturze nadamiaru, przebodźcowaniu, informacyjnym szumie oraz o związkach tych zjawisk z podatnością na manipulację i dezinformację. Następnie obejrzeli malarskie reprezentacje chaosu i harmonii w sztuce różnych epok. Finalnie powstały różnego typu kompozycję z figur geometrycznych, linii i plam. Ostatnie zadanie polegało na zwizualizowaniu własnego spokoju i niepokoju w formie dyptyku.
26.11.2021 | Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Żmigrodzie
W warsztatach w Żmigrodzie wzięli udział uczniowie trzeciej klasy szkoły podstawowej, licealiści oraz seniorzy. Najmłodsi uczestnicy porównywali fake newsy do złudzeń optycznych i labiryntów, starsi dowiedzieli się, że strategią oporu wobec cyfrowej inwigilacji może być samodzielne wytwarzanie szumu, a najstarsi zmierzyli się z zadaniem plastycznego przedstawienia chaosu i harmonii za pomocą układów kompozycyjnych, linii i zestawień kolorystycznych.
Celem gry, zainspirowanej pracą Pawła Kulczyńskiego, 2+2 = 5 jest zwizualizowanie świata, który wygląda inaczej niż standardowa rzeczywistość. O zmianach informuje Ministerstwo. Pola oznaczone nazwami żywiołów zawierają informacje. Kiedy gracz na nie stanie, jego zadaniem jest narysować bądź namalować jedno hasło z danej kategorii. W grę można grać samodzielnie lub w grupie. Nie jest do końca jasne, kto wygrywa. Ministerstwo zdecyduje we właściwym czasie. Gra jest przeznaczona dla dzieci i dorosłych. Może służyć jako pomoc dydaktyczna do nauki krytycznego myślenia, pokazując na czym polega dezinformacja.
Warsztat przeznaczony dla dzieci i rodziców stanowił okazję do sprawdzenia swoich sił w grze Ministerstwo informuje. Najpierw uczestnicy zapoznali się z pracą Pawła Kulczyńskiego 2+2=5, wysłuchując serii nieprawdopodobnych komunikatów, głoszących, na przykład, że mysz jest płazem, albo koń ma trzy nogi. Potem, rzucając kostką i wędrując po pionkiem po planszy, trafiali na pola oznaczające konkretne komunikaty z Ministerstwa, które musieli zilustrować. W ten sposób powstawały niezwykłe lądy, gdzie jeziora mają uszy, ryby noszą płaszcze, a deszcz pada do góry. Aby zwyciężyć gracze musieli zilustrować elementy z czterech kategorii, odnoszących się do czterech żywiołów. Rozgrywka była pretekstem do uruchomienia wyobraźni i refleksji nad różnica między fantazją a dezinformacją.
szczegóły: tutaj
TWORZENIE NIESAMOWITYCH HISTORII
05.12.2021 | galeria Mieszkanie Gepperta, Wrocław
Dlaczego teorie spiskowe są popularne? Jest wiele hipotez tłumaczących to zjawisko. Jedna z nich zwraca uwagę, na fakt, że są często ekscytujące, trzymające w napięciu, tajemnicze i dobrze wymyślone. Uczestnicy mieli za zadanie ułożyć własną historię, w której pojawia się wątek spisku. Robili to za pomocą manualnej wersji techniki “kopiuj wklej”, korzystając z cudzych tekstów i obcych archiwów fotograficznych. Punktem wyjścia była chęć przyjrzenia się teoriom spiskowym pod kątem struktury narracji i obecności zagadki, która sprawia, że są tak wciągające. Okazało się, że sensacyjna historia bohatera odtwarzająca mityczne struktury, może stanowić przepis na przebój kinowy. Powstały wstępne szkice i storyboardy. popularności.
Scenariusze nawiązują do konkretnych prac artystycznych powstałych w ramach projektu ARTIFAKE. Są również treningiem kreatywnego myślenia. Poprzez działania manualne uczestnicy warsztatów w praktyczny sposób przyswajają wiedzę i utrwalają ją.
Poziom trudności zadań jest dopasowany do odbiorców w różnym wieku. Mechanizm rozprzestrzeniania się fake newsów ilustrują metafory: labiryntu, iluzji, szumu i niezwykłej krainy, w której nic nie jest tym, czym się wydaje. Punktem wyjścia jest świadomość, że opór wobec manipulacji to także umiejętność wyciszenia się, skupienia i uważnego przyglądania otaczającej rzeczywistości.
szczegóły: tutaj
Zapraszamy na transmisję na żywo na Facebooku w ramach bezpłatnych warsztatów online 🟣 ARTIFAKE by poznać mechanizmy fake newsów. Nasze scenariusze pomagają wychwytywać fałszywe informacje oraz uczulają na próby wyłudzania danych w Internecie. Mogą się przydać do rozmowy o cyfrowej tożsamości. W trakcie spotkania przyjrzymy się również teoriom spiskowym pod kątem struktury narracji i poszukamy odpowiedzi na pytanie o przyczyny ich popularności. Pokażemy również w jaki sposób przebodźcowanie i rozproszona uwaga sprzyjają podatności na manipulacje.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
Oddaliśmy kanały społecznościowe @ArtTransparent działającym w Ukrainie artystom i artystkom. W ramach projektu twórczynie i twórcy zostali zaproszeni do pokazania na Instagramie, jak wygląda ich codzienność w kraju, prezentacji aktualnych projektów i sposobów działania. W projekcie wzięli udział Yaroslav Futymskyi, Katya Libkind, Mykhailo Melnychenko, Denys Pankratov i Stanislav Turina. Tygodniowe przejęcia kont przez każdą z pięciorga zaproszonych pokazały bezpośrednie relacje z różnych miejsc Ukrainy opowiadając o kontekstach pracy artystycznej w czasie wojny.
Gratulujemy polskim artystkom i artystom, którzy wezmą udział w międzynarodowym projekcie ARTIFAKE dotyczącym szerzącej się dezinformacji i propagandy.
ARTIFAKE zaprasza artystów mieszkających w krajach organizacji partnerskich do podjęcia badań na temat zagadnienia propagandy (jej mechanizmów, narracji i konsekwencji) i konsumpcji informacji we współczesnym świecie. Program czerpie z doświadczeń organizacji partnerskich na polach zwalczania propagandy i społecznie zaangażowanej sztuki, dążąc do wypracowywania wspólnego, transnarodowego zrozumienia propagandy pośród zaproszonych artystek i artystów. Będą oni rozwijać koncepcje dzieł sztuki w przestrzeni publicznej traktujących o propagandzie i post-prawdzie, spośród których wybrane propozycje zostaną zrealizowana.
Artystki i artyści chcący wziąć udział w kursie proszeni są o przesłanie zgłoszenia z dołączoną stroną internetową (portfolio online) lub przesłanie portfolio w pliku PDF do 10MB na adres fundacja@arttransparent.org. Termin nadsyłania 18.02.2021r.
W projekcie mogą wziąć udział osoby posługujące się językiem angielskim. 10 uczestników zostanie wybranych przez fundację Art Transparent.
TERMIN NADSYŁANIA ZGŁOSZEŃ: 18.02.2021
Czekamy na Was! W przypadku jakichkolwiek pytań, piszcie: fundacja@arttransparent.org
Artystki i artyści z Ukrainy przejmują nasze konto na Instagramie w bezpośredniej relacji z różnych miejsc swojego kraju, opowiadając o kontekstach pracy artystycznej w czasie wojny.