The motto of the 12th: “City – Inflammatory State”.
A number of artistic actions has been carried out in the last week in Izmir, Turkey, as part of the Innominate Spaces project. On 5 February, Michał Bieniek (one of the European Capital of Culture curators, president of the ART TRANSPARENT Foundation and director and curator of the SURVIVAL Art Review) delivered a lecture on Polish art in the public space. Today, on 7 February, the vernissage of Tomasz Opania’s action ‘Right now the same wind is blowing into our hair’ will take place.
Always on top…
Poniżej dokumentacja fotograficzna polskiej edycji formatu Emergency Room. Autorem zdjęć jest Peter Kreibich.
[nggallery id=8 template=”galleryview”]
Sympozjum towarzyszy wystawie „Poezja Aktywna: Szkic do przemian sztuki w przestrzeni publicznej w Polsce”, która odbędzie się w Shoreditch Town Hall w Grudniu 2012. Wystawa bada zmiany metod i postaw artystycznych od późnych lat sześćdziesiątych do współczesności odnosząc się do przemian społeczno-politycznych.
Wystawa skupia się na przeniesieniu przez artystów uwagi z tak zwanej „drugiej” publiczności (tj. publiczności przygotowanej do odbioru sztuki, odwiedzającej galerie i konfrontowanej w nich z dokumentacją artystycznych działań w przestrzeni publicznej) na „pierwszą” publiczność, a więc mniej lub bardziej przypadkowych gapiów, przechodniów. Narracja wystawy dotyczy procesu narastającego angażowania widza w artystyczne działania w przestrzeni publicznej w Polsce i śledzi przemiany dotyczące odbioru sztuki w sferze pozainstytucjonalnej: od pierwszej kontestującej i krytycznej oceny rzeczywistości przez artystów do późniejszych postaw empatii i zaangażowania.
Pierwszy panel sympozjum skupia się na ostatnich przedsięwzięciach w przestrzeni publicznej, badających współczesne strategie i stawiających pytania dotyczące celów artysty i kuratora. Konflikt, żądania jednorodności lub różnicy, siły i władzy w przestrzeni publicznej dziś służą jako punkt wyjścia dla wypowiedzi organizatorów ostatnich wydarzeń.
Drugi panel skupia się na pytaniach dotyczących dokumentacji i archiwizacji sztuki w przestrzeni publicznej. Jako, że wystawa składa się przede wszystkim z dokumentacji, napięcie pomiędzy nagrywaniem tego, co efemeryczne a chęcią zachowania, a także następującym retrospekcyjnym powrotem do ‘drugiej’, instytucjonalnej publiczności są kluczowe.
PROGRAM:
13:00 – 13:30 – REJESTRACJA
13:30 – 14:00 Powitanie i wprowadzenie do wystawy – Małgorzata Miśniakiewicz (Courtauld Institute of Art) i Michał Bieniek (Royal College of Art)
SESJA 1: Czym jest publiczność w przestrzeni publicznej dzisiaj?
14:00 – 14:30 Joanna Erbel (Uniwesytet Warszawski): Sztuka publiczna i prawo do Miasta.
14:30 – 15:00 Kuba Szreder (Loughborough University): Sztuka publiczna jako sztuka grantów: o aparacie tworzenia projektów.
15:00 – 15:30 Karina Marusińska i Katarzyna Goleń (Łuhuu!): Aktywność-Pasywność: Prezentacja działań grupy Łuhuu!
15:30-16:00 Przerwa na kawę
SESJA 2: Na przestrzeni dekad: sztuka w przestrzeni publicznej i jej Dokumentacja
16:00 – 16:30 Sylwia Serafinowicz (Courtauld Institute of Art): Fotografowie, widzowie, twórcy znaczenia na plenerach w Osiekach.
16:30-17:00 Gavin Grindon (Kingston University): Socjalistyczny Surrealizm Pomarańczowej Alternatywy i kwestionowana spuścizna radykalnej awangardy.
17:00 – 18:00 Dyskusja panelowa.
18:30 – Wszyscy uczestnicy zaproszeni są na wernisaż wystawy „Aktywna Poezja” w Shoreditch Town Hall (380 Old Street, London, EC1V 9LT).
Jerzy Bereś (ur. w 1930 r. w Nowym Sączu), w latach 1948-1950 studiował rzeźbę w Krakowskiej ASP pod kierunkiem Ksawerego Dunikowskiego, od którego w 1956 otrzymał dyplom honorowy za rzeźbę “Kołysanka”. Od 1966 jest członkiem Grupy Krakowskiej, wystawiał w galerii Krzysztofory, Labiryncie, Foksal, reprezentował Polskę na 9. Biennale w Sao Paulo (1967-1968). Uczestniczył w licznych sympozjach i plenerach lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, gdzie często realizował swoje prace w przestrzeni niegaleryjnej. W 1968r. w galerii Foksal przedstawił swoją pierwszą manifestację, w której obok własnej rzeźby wykorzystał własne nagie ciało. Strategia ta stała się istotna dla jego dalszej twórczości i kolejnych działań, jak choćby kolejne “Msze” i “Ołtarze”.
Ewa Partum (ur. w 1945r. w Grodzisku Mazowieckim), w latach 1963-65 studiowała w PWSSP w Łodzi według programu Władysława Strzemińskiego i na wydziale malarstwa ASP w Warszawie w latach 1965-1970, gdzie obroniła dyplom pracą dotyczącą poezji jako sztuki. Od 1972 prowadziła w Łodzi autorską galerię Adres, zajmującą się sztuką poczty i konceptualizmem. Jest jedną z prekursorek sztuki feministycznej w Polsce, w swoich pracach obejmujących performance sztukę konceptualną czy poezję wizualną podejmuje pytania dotyczące płci, cielesności oraz samoidentyfikacji kobiety-artystki.
Pomarańczowa Alternatywa. Ruch happeningowy założona przez Waldemara „Majora” Fydrycha na początku lat osiemdziesiątych początkowo we Wrocławiu, szybko poszerzyła swoją działalność o inne miasta, jak Warszawa i Łódź. Pierwszymi działaniami Pomarańczowej Alternatywy były malowanie krasnoludków na murach w miejscu zamalowanych haseł politycznych w czasie Stanu Wojennego o opublikowanie Manifestu Socjalizmu Surrealistycznego. W latach osiemdziesiątych ruch organizował liczne happeningi, które opierając się na żarcie i zabawie szydziły z władzy w imię zasady, że wróg, który staje się śmieszny przestaje być groźny. Po roku 1989 Pomarańczowa Alternatywa kontynuuje swoją działalność podejmując działania między innymi na Ukrainie podczas Pomarańczowej Rewolucji w latach 2004-2005.
Robert Rumas (ur. w 1966 w Kielcach), w latach 1987-91 studiował malarstwo w PWSSP w Gdańsku w pracowni Witosława Czerwonki. Jest współzałożycielem Galerii Wyspa, kuratorem i animatorem kultury. Jego prace podejmują problematykę społeczeństwa jako obiektu manipulacji w kontekście pojęć dotyczących ekonomii, religii, narodu czy rasy.
Paweł Althamer (ur. w 1967r. W Warszawie), w latach 1988-93 studiował na wydziale rzeźby w ASP w Warszawie w pracowni Grzegorza Kowalskiego. Do realizacji swoich prac często angażuje inne osoby, jest twórcą performances, inicjatorem akcji, tworzy także rzeźby, filmy i instalacje. Jego twórczość charakteryzują wspólnototwórcze działania, kolaboracja i próba integracji społeczności przez sztukę. Od 1994 prowadzi warsztaty ceramiczne z grupą Nowolipie zrzeszającą osoby dotknięte stwardnieniem rozsianym. Jest laureatem paszportu polityki z 2010 oraz nagrody Vincenta van Gogha w 2004.
Marcin Polak (ur. 1973), jest absolwentem fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi. Artysta. Jest autorem akcji rewitalizujących przestrzeń publiczną i społeczną Łodzi, takich jak: LipowaOdNowa, Punkt dla Łodzi, MiejMiejsce oraz Ratujmy Łódzkie Murale. W swoich projektach porusza ważne problemy społeczne i polityczne podejmując próbę doprowadzenia do dialogu między społeczeństwem a instytucjami oraz elitami.
Inicjatywa MIEJ MIEJSCE (od 2010 r.), odbywa się cyklicznie w Łodzi i dotyczy zmiany jakości przestrzeni publicznej w mieście. Jest to cykl akcji niespodziewanych i chwilowych, za każdym razem dotyczących innego miejsca. Odbyły się już: Festiwal Błota (skwer przed Pałacem Poznańskiego), Gramurek i 100 Metrów Projektów (Plac Komuny Paryskiej), Będzie Świetlnie (skwer na Wólczańskiej). Akcje te, oprócz zwrócenia uwagi na problem zaniedbanych przestrzeni odniosły pożądany skutek, np. na skwerze przed Pałacem Poznańskiego. Po naszej Festiwalu Błota prezydent miasta zadeklarował w mediach „rozwiązanie problemu” i słowa dotrzymał – w tej chwili w tym miejscu jest nowy chodnik i trawnik.
Monika Konieczna (ur. 2005 r. we Wrocławiu), ukończyła Wrocławską Akademię Sztuk Pięknych na wydziale Malarstwa. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w roku 2012. Tworzy niezależne projekty artystyczne. Jest autorką performanców, obrazów, a także instalacji w przestrzeni pozainstytucjonalnej, w której konfrontuje własne wypowiedzi ze specyfiką miejsca. Bierze udział w festiwalach sztuki współczesnej w kraju i za granicą.
Ewelina Ciszewska, aktorka, mim, performerka, choreograf; współzałożycielka i aktorka Teatru Sztuk. Lubi i chce zderzać różne gatunki sztuk. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim. W 2006 r. ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną we Wrocławiu. W maju 2009 r. uzyskała tytuł doktora na tymże Wydziale, gdzie od 2006 r. pracuje ze studentami m.in. nad plastyką ruchu scenicznego oraz interpretacją wiersza. Brała udział w polskich i międzynarodowych festiwalach teatralnych. Prowadzi warsztaty z dziedziny pantomimy i ekspresji ruchowej w kraju i za granicą. Od kilku lat zajmuje się sztuką performance. Zaproszona do udziału w Przeglądzie Sztuki SURVIVAL we Wrocławiu, prezentowała performances „pre-tekst” (2004 r.) i „akt 168” (2005 r.) oraz, w czerwcu 2008 r., „Ani żadnej rzeczy, która jego jest…”.
Grupa Łuhuu! powstała w roku 2005, zajmuje się performance. Kładzie duży nacisk na interakcję, kontakt z przypadkowym widzem w przestrzeni publicznej. Porusza się głównie w obszarze gender, problemów tożsamości, szeroko pojętej komunikacji oraz sytuacji rozgrywających się na pograniczu publiczne / prywatne – często za pomocą mocnego wizualnego przekazu.
Hanna Śliwińska (ur. w 1983 r.), ukończyła Akademię Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu, kierunek malarstwo. Otrzymała roczne stypendium na prestiżowym Maryland Institute College of Art. Aktualnie uczy i przygotowuje doktorat w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jest laureatką licznych nagród, uczestniczyła w wielu wystawach grupowych i indywidualnych. Jej prace znajdują się w kolekcjach prywatnych i państwowych.
Michał Skoczek (ur. w 1980 r., zm. 2006 r.), ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Piotra Michałowskiego w Rzeszowie. W 2000 r. rozpoczął studia na Wydziale Malarstwa i Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. W 2005 r. obronił dyplom w pracowni prof. Stanisława Kortyki. W następnym roku objął w tej pracowni stanowisko asystenta. Uczestniczył w wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych. 6 sierpnia 2005 r. ożenił się z Katarzyną Litwin, również absolwentką malarstwa.
Lubił spaghetti, ser pleśniowy i brokuły. Muzykę Davida Bowie, Nine Inch Nails i Nicka Cave’a. Interesował się filozofią, teorią sztuki i dwudziestowieczną literaturą, głównie twórczością Witkiewicza, Gombrowicza i Miłosza. Z pasją kolekcjonował płyty, książki i filmy. Wiele notował, tworzył poezję, spisywał przemyślenia. Po kilku latach mieszkania w akademiku charakterystyczny stał się dla niego zwyczaj pozostawiania na drzwiach specjalnie przygotowanych karteczek. Ostatnia taka wiadomość brzmiała „Jestem na boisku”.
Jacek Niegoda (ur. 1972 w Gdańsku), artysta wizualny. Studiował na Wydziale Rzeźby ASP w Gdańsku w pracowni prof. Grzegorza Klamana oraz w Pracowni Intermedialnej prof. Witosława Czerwonki (1991-98). Współpracował z Galerią Wyspa oraz Otwartym Atelier (późniejszym CSW Łaźnia) w Gdańsku. Był współzałożycielem i wiceprezesem Fundacji Wyspa Progress. W 1995 roku razem z Mikołajem Robertem Jurkowskim, Rafałem Ewertnowskim, Piotrem Wyrzykowskim, Maciejem Sienkiewiczem, Arturem Kozdrowskim założył Centralny Urząd Kultury Technicznej (CUKT). W 2000 r. był jednym z pomysłodawców i autorów projektu i postaci Wiktorii Cukt – wirtualnej kandydatki na prezydenta Polski.Realizuje wideoprojekty i akcje artystyczne. Jego prace znajdują się w kolekcji Łódzkiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. W swoich realizacjach odnosi się do relacji pomiędzy władzą, techniką, sztuką. Mieszka i pracuje w Gdańsku.
>„Ewangelia wg potępionych / PRELUDIUM”
10 / 17 / 19 czerwca 2009, galeria Mieszkanie Gepperta
PROGRAM:
10 czerwca 2009, (środa), godz. 21:00
+ „Salo, 120 dni Sodomy” reż. Pier Paolo Pasolini
Projekcję filmu poprzedzi wykład Bogdana Banasiaka, filozofa, tłumacza tekstów Markiza de Sade i Pierre’a Klossowskiego.
tylko dla dorosłych
17 czerwca 2009 (środa), godz. 19:00
+ „Teoremat” reż. Pier Paolo Pasolini
Wprowadzenie do filmu wygłosi Adrianna Prodeus, krytyczka, kuratorka, organizatorka DKF’u w Nowym Teatrze Krzysztofa Warlikowskiego.
Ewangelia wg potępionych, odc. 1: PRELUDIUM
Napisanie piątej ewangelii, apokryfu dorównującego walorem literackim czwórce poprzedniczek, jawi się w rozważaniach Borgesa (Osvaldo Ferrari, Jorge Luis Borges, „W dialogu III”, Editorial Sudamericana S.A., 1999) jako zadania niemożliwe do wykonania lub takie, na którego wykonanie należy poświęcić całe życie – i w tym sensie wymagające złożenia z niego „ofiary”. W przewrotny sposób przychodzi mi więc na myśl Markiz de Sade, tworzący własną „ewangelię”, czyli „120 dni Sodomy”, jedyne dzieło, które, wg Markiza, warte jest napisania, bo zawierające „wszystko” („powiedzieć wszystko”) – perwersyjną encyklopedię pornografii i okrucieństwa. Dzieło obliczone na całe życie, ale utracone. Wreszcie dzieło, którego wszystkie kolejne były tylko wspomnieniem i próbą rekonstrukcji (de Sade nigdy nie dowiedział się, że rękopis „120 dni…” przetrwał zawieruchę Rewolucji).
„Ewangelia wg św. Mateusza” Pasoliniego to film szczególny, z absolutną niemal dbałością powielający fabułę i rytm literackiego pierwowzoru. Diabeł tkwi jednak w szczegółach… Naturszczycy obsadzeni w rolach apostołów, Susanna Pasolini, matka reżysera, jako Madonna, wreszcie orientacja seksualna twórcy i kontekst jego burzliwego – w sensie obyczajowym i politycznym – życiorysu. To wszystko czyni film… obrazoburczym? Być może po prostu intymnym. Nieznośnie szczerym. To bardzo prywatna ewangelia.
Jej ciąg dalszy to „Teoremat”, film, którego przepełnionej ambiwalencją magii uległ Watykan. Przychylne recenzje katolickich krytyków oraz, w jakiś czas potem, umieszczenie filmu na indeksie to najlepszy tego dowód. Tak jak w noweli filmowej „Twaróg”: świat produkcji filmowej, blichtru i papparazzi splata się tu z religijnym, ikonograficznym tłem. Tej wybuchowej miksturze pikanterii dodaje ówczesna sytuacja społeczno-polityczna. To wszystko składa się na obraz wymykający się jednoznacznej interpretacji, tajemniczy i niepokojący.
„Ewangelia wg potępionych” to cykliczny projekt, na który składają się interwencje artystyczne, wystawy i pokazy filmowe. To szczególny hołd złożony Pier Paolo Pasoliniemu: opowieść o sprzeniewierzeniu i odrzuceniu, a także gra odwróconych znaczeń i spojrzenie rzucone w otchłań. To historia pasji, dla której poświęcona została niewinność.
Michał Bieniek
Pier Paolo Pasolini, “Ewangelia wg Mateusza”: ta wierna adaptacja Ewangelii była skrajnie realistyczną opowieścią, w której w roli Matki Boskiej reżyser obsadził własną matkę, Susannę, a w Chrystusa wcielił się naturszczyk – zwykły kierowca ciężarówki o komunistycznych przekonaniach. Reżyser z premedytacją przed premierą wykreślił skrót “św.” przed imieniem ewangelisty w tytule filmu. Podczas gdy jedni dostrzegli w filmie ujmujące ewangeliczne przesłanie, część środowisk katolickich dopatrywała się w nim bluźnierczej nuty lub odbierała go jako zaangażowane dzieło o wymowie marksistowskiej. Franco Zeffirelli stwierdził: Pasolini pokazał historię Jezusa, jakby to była jego własna: jako apostołowie wystąpili najlepsi przyjaciele, Matką Boską była uwielbiana matka. Uważał bowiem, że jedynym sposobem wytłumaczenia owej niezwykłej opowieści jest przeniesienie jej na poziom osobisty. Przypuszcza się, że filmem tym reżyser chciał złożyć hołd matce i wyrazić szacunek dla jej prostej wiary. Film zdecydowanie odbiegał od wszelkich dotychczasowych, “lukrowanych” ekranizacji ewangelii.
Zdjęcie z planu filmu „Ewangelia wg Mateusza” P.P. Pasoliniego
Pier Paolo Pasolini, “Twaróg”: film „Twaróg” („La Ricotta”) był częścią projektu filmowego „Ro.Go.Pa.G.”, składającego się z nowel filmowych, które prócz Pasoliniego reżyserowali Roberto Rossellini, Jean-Luc Godard i Ugo Gregoretti. W części Pasoliniego zagrał m.in. Orson Welles. Film okazał się skandalem – opowiadał o aktorze, który najadłszy się sera, umiera na krzyżu podczas kręcenia filmu pasyjnego. Epizod nakręcony przez Pasoliniego był satyrą na świat komercyjnego filmu, czego jednak nie dostrzeżono tak dobrze, jak odniesień do religii – obraz zbulwersował kościół katolicki i włoskich konserwatystów. Pasoliniego oskarżono o bluźnierstwo i skazano na cztery lata więzienia. Kary tej jednak nie odbył, gdyż zasądzono mu wyrok w zawieszeniu; spędził jednak 4 miesiące w areszcie.
Pier Paolo Pasolini, “Teoremat“: antymieszczańska prowokacja reżysera, całkowicie wywrotowy i jednoznacznie marksistowski obraz, którym Pasolini przypomniał swoje radykalne, heretyckie poglądy na politykę i społeczeństwo. Fabuła filmu to parabola poetycka – rodzinę pewnego przemysłowca nawiedza nadludzka istota, ni to anioł, ni to demon, ni to Bóg, która staje się kochankiem wszystkich domowników i zmienia ich życie przez odkupienie w akcie miłości. Fizyczna miłość jest tu przedstawiona jako forma wyzwolenia i sposób na zdobycie samoświadomości. W filmie nie ma dialogów, a malarsko potraktowane ujęcia sprawiają, że dziwna, enigmatyczna fabuła zyskuje wymiar symboliczny. Teoremat uważany jest za obraz będący najpełniejszym wyrazem poglądów Pasoliniego. Sam reżyser mówił: Nawet dla mnie ten film jest zagadką. Jego bohater może być Jezusem, ale może być też diabłem.
We invite to watch photos from the opening of the „Gospel of the Damned – episode 2” exhibition (2010) in the Mieszkanie Gepperta art gallery in Wrocław. Photos by Magdalena Szady
[nggallery id=9 template=”galleryview”]
[nggallery id=10 template=”galleryview”]